อน-ปโยชเก การิยธาตุโต กตฺตุํ ปโยชนํ การณํ, เอการนิเสโธ นสฺส โณ จฯ เอวํ หริตุํ ปโยชนํ หารณํฯ วิท=อนุภเว, วิตฺติ เวทยตีติ วา เวทนาฯ วนฺท=อภิวาทนถุตีสุ, วนฺทนํ วนฺทนาฯ อุปาสนํ อุปาสนาฯ จิต=สํเจตนายํ, เจตยตีติ เจตนาฯ เทสิยตีติ เทสนาฯ ภาวิยตีติ ภาวนาฯ

50. ชาหาหิ นิ

ชา=วโยหานิมฺหิ, หา=จาเค, อิเมหิ อิตฺถิยํ นิ โหติฯ ชานํ=วยปริปาโก ชานิฯ หานํ หานิฯ

51. กรา ริริโย

กรโต ริริโย โหติ+ตฺถิยํฯ รานุพนฺธตฺตา อรโลเป กรณํ กิริยาฯ ‘‘กฺริยา’’ติ ‘‘ตุํตาเย’’จฺจาทิมฺหิ ‘‘กฺริยายํ’’ติ โยควิภาคา ริยรมฺหิ อรโลโป, ริกาโร กกาเร+นุพนฺโธ โหติฯ

52. อิ+กิ+ตี สรูเป

ธาตุสฺส สรูเป+ภิเธยฺเย เอเต โหนฺติฯ วจอิจฺจ+ยํ ธาตุ เอว วจิฯ เอวํ ยุธิฯ ‘‘กโรติสฺส โข’’ติ วิกรณสฺส ญาปิตตฺตา ‘‘กตฺตริ โล’’ติ โล, ปจติฯ อกาโร กกาโรติ ฆณนฺเตน การสทฺเทน ฉฏฺฐีสมาโสฯ